Özel gereksinimli bireylerle çalışan öğretmenlerin bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeyleri ile bazı değişkenlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı özel gereksinimli bireylerle çalışan öğretmenlerin bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeyleri ile bazı değişkenlerin incelenmesidir. Genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modellerine göre yapılandırılan çalışmada amaçsal örnekleme yöntemi ile veriler toplanmıştır. Araştırmanın evreni; 2020-2021 Eğitim Öğretim yılında Hatay İli genelinde Milli Eğitim Kurumlarında özel gereksinimli bireylerle çalışan öğretmenlerdir. Bu bağlamda örneklem özel gereksinimli bireylerle çalışan 260 öğretmenden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve Bilinçli Farkındalık Temelli Öz Yeterlik Ölçeği (Y) kullanılmıştır. Cinsiyet, lisans mezuniyeti, medeni hal ve çocuk sahibi olma değişkenlerine göre bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeylerinin farklılaşması, Bağımsız Örneklem T-Testi ile analiz edilmiştir. Yaş ve özel eğitim alanında çalışma süresi ile bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeyleri ise Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ile analiz edilmiştir. Elde edilen verilere göre özel gereksinimli bireylerle çalışan öğretmenlerin bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeylerinin orta seviyede olduğu bulgulanmıştır. Ek olarak cinsiyet, lisans mezuniyeti, medeni hal ve çocuk sahibi olma değişkenlerine göre katılımcıların bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemiştir. Araştırma kapsamında yaş ve özel eğitim alanında çalışma süresi ile bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeyleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaş ve özel eğitim alanında çalışma süresi bağlamında özel eğitim alanının zorlayıcı koşullarının bireylerin bilinçli farkındalık temelli öz yeterlik düzeyleri üzerinde etkili olduğu şeklinde yorumlanmıştır. Araştırmada Bilinçli Farkındalık Temelli Öz Yeterlik Ölçeği alt boyutları ile bazı değişkenler arasındaki farklılaşmalar veya ilişkiler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular paylaşılmış ortaya çıkan sonuçlar tartışılmış, yorumlanmış ve öneriler sunulmuştur.

The aim of this study is to examine the mindfulness-based self-efficacy levels of teachers working with individuals with special needs and some variables. Data were collected by purposive sampling method in the study, which was structured according to relational screening models, one of the general screening models. The population of the research is teachers who work with individuals with special needs in public schools (MEB) in Hatay Province in the 2020-2021 academic year. In this context, the sample consists of 260 teachers working with individuals with special needs. Personal Information Form and Mindfulness-Based Self-Efficacy Scale (Y) were used as data collection tools in the study. The differantation of mindfulness-based self-efficacy levels was analyzed with the Independent Sample T-Test in terms of gender, faculty, marital status and status of having children of individuals in the sample. Age and working time in the field of special education and mindfulness-based self-efficacy levels were analyzed with Pearson Product-Moment Correlation. According to the data obtained, it has been found that the mindfulness-based self-efficacy levels of teachers working with individuals with special needs are at a moderate level. In addition, there was no significant difference in the mindfulness-based self-efficacy levels of the participants according to the variables of gender, faculty, marital status and having a child. Within the scope of the research, it was concluded that there are negative significant relationships between age and working time in the field of special education and mindfulness-based self-efficacy levels. It has been interpreted that the challenging conditions of the special education field in the context of age and working time in the field of special education are effective on the self-efficacy levels of individuals based on mindfulness. In the study, the differences or relationships between the sub-dimensions of the Mindfulness-Based Self-Efficacy Scale and some variables were analyzed. The findings were shared, the results were discussed, interpreted and suggestions were presented.