Türkiye-AB ilişkilerinde Kıbrıs sorunu

Abstract

Bu çalışmada Türkiye-AB İlişkilerinde Kıbrıs Sorunu detaylıca değerlendirilecektir. Son dönem Türk dış politikasının en önemli sorunlarından biri olan Kıbrıs sorunu, geçmişten bugüne güncelliğini koruyan bir sorun olmuştur. Uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altında olan Kıbrıs, 1878'de İngiltere'ye kiraya verilerek yeni bir dönemi başlatmıştır. Başlarda Türkiye, İngiltere ve Yunanistan'ı ilgilendiren bir sorun haline gelmiştir ancak bölgede yaşanan değişimler ile küreselleşerek AB'nin de dikkatini çekmiş ve günümüzde Türkiye-AB ilişkilerini etkileyen konuların başında gelmektedir.1959 yılında AET'ye başvuruda bulunarak AB'ye üyelik sürecini başlatan Türkiye, bu süreçte beklediği şekilde yol alamamıştır. AB'nin Kıbrıs'a bakış açısı, Yunanistan'ın üyelik süreci ve en son olarak da 2004 yılında GKRY'nin birliğe tam üye olması ile Kıbrıs, Türkiye için bir ön koşul haline gelmiştir ve AB'nin tarafını belli etmesi ile içinden çıkılamaz bir hal alarak günümüzde de geçerliliğini koruyan bir soruna dönüşmüştür. Bu tezin yazılış amacı; stratejik konumu nedeni ile Kıbrıs adasının geçmişten bugüne güncelliğini koruyan bir sorun haline nasıl geldiğini araştırmak ve bu soruna dahil olan Türkiye, Yunanistan ve AB'nin tutumu ile AB zirvelerinde ortaya çıkan sonuçların, Türkiye-AB ilişkilerine olan etkilerinin detaylıca analiz edilmek istenmesidir. Ayrıca Kıbrıs'ın, Türkiye ve AB için neden önemli olduğu, Türkiye'nin AB'ye yönelik elinde bulundurduğu kozların neler olduğu ve küresel güçlerin soruna bakış açısı etrafında çok boyutlu bir araştırma yapılmıştır. Sorunun çözülememesinin en önemli nedeni birçok ülkenin taraf olması ve kendi ulusal çıkarlarından dolayı adadan faydalanmak istemeleridir. Kıbrıs sorununda yaşanan son gelişmeler, Türkiye-AB ilişkilerinin de gelecekteki seyrini belirleyecektir.

In this study, the Cyprus Problem in Turkey-EU Relations will be evaluated in detail. The Cyprus problem, which is one of the most important problems of the recent Turkish foreign policy, has been a problem that maintains its currency from past to present. Cyprus, which was under the rule of the Ottoman Empire for many years, was leased to England in 1878 and started a new era. At first, it became a problem that concerns Turkey, England and Greece, but with the changes in the region, it became globalized and attracted the attention of the EU, and today it is one of the leading issues affecting Turkey-EU relations. Turkey, which started the EU membership process by applying to the EEC in 1959, could not proceed as expected in this process. The EU's perspective on Cyprus, Greece's accession process, and finally with the full membership of the Greek Cypriot Administration in 2004, Cyprus has become a prerequisite for Turkey and it is an inextricable situation when the EU declares its side. It has turned into a problem that still remains valid today. The purpose of writing this thesis; The aim of this study is to investigate how the island of Cyprus has become a current issue from the past to the present due to its strategic location, and to analyze in detail the attitudes of Turkey, Greece and the EU involved in this problem and the effects of the results of the EU summits on Turkey-EU relations. In addition, a multidimensional research has been carried out on why Cyprus is important for Turkey and the EU, what trump cards Turkey holds against the EU, and the perspective of global powers on the problem. The most important reason why the problem could not be solved is that many countries are parties and want to benefit from the island for their own national interests. The latest developments in the Cyprus problem will also determine the future course of Turkey-EU relations.