Sosyal etki kuramı bağlamında psikolojik dışlanma: dışlayan ve dışlanan grup üyesi sayısının temel ihtiyaçlara yönelik tehdit algısı üzerindeki etkisi

Abstract

Özet Psikolojik dışlanmanın yol açtığı anlık yıkıcı tepkilerin evrensel oldukları ve bu tepkiler üzerinde bireysel, durumsal ve ortamsal değişkenlerin düzenleyici rolünün bulunmadığı ileri sürülmüş olsa da, yapılan bazı çalışmalar bu görüşü desteklememektedir. Sosyal etki kuramına göre, hem kaynak hem de hedef sayısının kaynağın hedef üzerindeki etkisini belirlemede rolü vardır. Dışlanma sürecinin de bir sosyal etki süreci olduğu düşünülecek olursa, kaynak ve hedef sayısı dışlanma sonucunda ortaya konan anlık tepkiler üzerinde rol oynayan düzenleyici değişkenler olarak ele alınabilir. Bu amaçla yürütülen iki deneyin ilkinde dışlayan, ikinci deneyinde dışlanan sayısındaki artışın temel ihtiyaçlara (ait olma, anlamlı varoluş ihtiyacı, benlik değeri ve kontrol) yönelik tehdit algısında farklılaşmalara yol açıp açmadığı incelenmiştir. Deneylerde dışlanma, tanışma paradigması ile değişimlenmiştir. Deney 1de kaynağı oluşturan dışlayan ve kabul eden kişi sayısı, Deney 2de ise hedef sayısı değişimlenmiştir. Bulgular, Deney 1de dışlayan üye sayısına, Deney 2de ise dışlanan üye sayısına bağlı olarak ait olma, benlik değeri, anlamlı varoluş ve algılanan kontrol ölçümleri açısından farklılaşma olduğunu göstermektedir.

Ostracism refers to being ignored, excluded by other individuals or groups (Williams, 2007a). Although it was claimed that the devastating immediate reactions to ostracism are universal and independent from individual differ- ences and situational variables, some of the studies do not support this assertion (Williams, 2001; Williams & Zadro, 2005). According to social impact theory (Latané, 1981), both the number of sources and targets have a decisive role on the effect of sources on target. If the process of ostracism could be framed as a social impact process, then the number of sources and targets also could be considered as moderators which would have an effect on immediate reactions of ostracism. In the first experiment of the current study, the impact of ostracism on needs was examined in relation to having an incremental effect with each additional person who ostracized the participant. The impact of ostracism was investigated in relation to having a diminished incremental effect with each additional target person being ostracized in second experiment. Ostracism was manipulated by Get Acquainted Paradigm . The dependent variables were need threats. Participants reported only linear incremental need threat depending on both the number ostracizing sources and the number of ostracized targets.